Informatie
Wat doet het met je als behalve je rechten en je vrijheden ook je bezittingen worden ontnomen? De tentoonstelling ”Beroofd” maakt indringend duidelijk dat de impact veel groter is dan de financiële waarde van de gestolen goederen – en dat generaties lang. Lees hier mijn verslag over deze tentoonstelling in het JCK te Amsterdam over verloren schilderijen, schoenzolen en een rugzakje..
Afbeelding: Inlegzolen gemaakt van een Torarol. Yad Vashem Artifacts Collection, Jeruzalem. Schenking van Yeshaya Taub, Victoria, Australië
Serie over Jodenvervolging
Twintig jaar geleden studeerde ik Geschiedenis in Leiden. Tijdens een hoorcollege over de Jodenvervolging in Nederland viel de naam van Gerhard Durlacher. Ik had toen nog nooit eerder van hem gehoord - en ook niet van Primo Levi, of van Eli Wiesel. Hun vragen over hoe de Holocaust kon gebeuren, hun gedachten over hoe zij overleefden en wat het hun deed én hun verhalen over de kille ontvangst en de oorlog die er altijd bleef hebben me sindsdien niet meer losgelaten. Ik blijf veel lezen over de oorlog (zie mijn recensiepagina) en schreef ook een artikelenserie over de Jodenvervolging in Nederland
Leven met een beperking: vierdelige serie
Hoe een samenleving omgaat met mensen die anders zijn, zegt veel over de samenleving. Dat is tegenwoordig zo (lees vooral 'een broer als Manuel'!), dat was vroeger zeker zo. Ik schreef een vierdelige serie over omgang met mensen die anders zijn - ooit was 'idioot' daarvoor een heel normale benaming. Drie artikelen staan online:
Over Victor 'de Wilde' liepen aan het begin van de negentiende eeuw in Frankrijk de meningen uiteen: zou hij door zijn ouders verstoten zijn om dat hij 'idioot' was (wat acceptabel werd gevonden), of zij hij 'idioot' zijn geworden omdat hij verstoten was? Er werd in ieder geval veel energie in gestoken om hem 'te heropvoeden' - wat maar heel matig lukte.
In 1939 omschreef een Nederlandse arts het voorkomen van geboorten bij 'idioten' als 'uitdijende naastenliefde'. Amerikaanse artsen stelden vergaande beleidsplannen op wie wel en wie geen kinderen diende te krijgen. Voortplantingshygiëne, heet dat. Over de vraag wie bepaalt wat een beperking is en wat wel waardevol leven is, ging het niet vaak.
In literatuur krijgt juist deze vraag wel veel aandacht. In het laatste artikel van deze serie bespreek ik een viertal boeken die gaan over het thema 'zorgen voor een naaste met een grote zorgvraag'. Wat doet dit met jezelf, hoe verandert je levensvisie daardoor, is het het waard? De verhalen verschillen sterk, maar het antwoord op de laatste vraag is steeds volmondig: 'ja'!
